ସଂସ୍କାର: ହିନ୍ଦୀ ପଞ୍ଚଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷର ଚତୁର୍ଥୀ ତିଥିରେ ଗଣେଶଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଶାସ୍ତ୍ର କହୁଛି ଯେ, ମଧ୍ୟାହ୍ନରେ ଭଗବାନ ଗଣେଶ ଏହି ଚତୁର୍ଥୀରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ଦିନକୁ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ କୁହାଯାଏ। ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ଶୁକ୍ଳ ଚତୁର୍ଥୀ ତିଥିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ ତିଥିରେ ଶେଷ ହୁଏ। ଚଳିତବର୍ଷ ଏହି ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ଉପବାସ ଅଗଷ୍ଟ ୩୧ ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୯ ତାରିଖରେ ଶେଷ ହେବ।

ଗଣେଶ ପୂଜାରେ ଏହି ଜିନିଷଗୁଡିକ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରନ୍ତୁ:

ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ଦିନ ଆମେ ଗଣପତିଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତି ନିଜ ଘରେ ସ୍ଥାପନ କରି ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ପୂଜା କରୁ। ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ଗଣେଶଙ୍କର ପୂଜା ସମୟରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଜିନିଷ ତାଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ। ଗଣେଶଙ୍କର ପୂଜା କିଛି ଜିନିଷ ବିନା ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଧରାଯାଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଗଣେଶଙ୍କ ପୂଜାରେ ଏହି ୬ ଟି ଜିନିଷ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ, ନଚେତ୍ ପୂଜା ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଧରାଯିବ ଏବଂ ଏହାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଫଳ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ ନାହିଁ।

ଦୂବ :

ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ପାଇଁ ଦୂବ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ। ତେଣୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ପୂଜାପାଠ ସମୟରେ, ୩ କିମ୍ବା ୪ ଦୂବ ଅର୍ପଣ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଭଗବାନ ଗଣେଶ ଏଥିରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଏବଂ ଭକ୍ତମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରନ୍ତି।

ମୋଦକ୍ :

ମିଠାରେ ମୋଦକ୍ ଭଗବାନ ଗଣପତିଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ। ତେଣୁ ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ପୂଜା ସମୟରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଭୋଗକୁ ମୋଦକ୍ ଅର୍ପଣ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।

ସିନ୍ଦୂର :

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଗଣେଶ ପୂଜା ସମୟରେ ସିନ୍ଦୁର ତିଲକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ପୂଜା କରିବା ସମୟରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ସିନ୍ଦୁର ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ତାଙ୍କ କପାଳରେ ତିଲକ ଲଗାନ୍ତୁ। ଏହା ପରେ ନିଜେ ସିନ୍ଦୁର ତିଲାକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ। ଏହା କରିବା ଦ୍ୱାରା ଆପଣ ଜୀବନରେ ସୁଖ ଏବଂ ଶୁଭଫଳ ପାଇବେ।

କଦଳୀ :

ଫଳ ମଧ୍ୟରେ କଦଳୀ ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରିୟ ଅଟେ। ତେଣୁ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ଉପାସନା ସମୟରେ କଦଳୀ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ।

ଲାଲ୍ ଫୁଲ :

ଭଗବାନ ଗଣପତିଙ୍କ ପୂଜାରେ ଲାଲ୍ ଫୁଲ ଅର୍ପଣ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।

ଆଖୁ: 

ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ପୂଜା ସମୟରେ ଶ୍ରୀ ଗଣେଶ ଜୀଙ୍କୁ ଆଖୁ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ। କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହା କରିବା ଦ୍ୱାରା ମଧୁରତା ମଧ୍ୟ ଜୀବନରେ ଆସିଥାଏ।