ଚନ୍ଦ୍ର ସର୍ବଦା ରହସ୍ୟର ବିଷୟ ହୋଇଆସୁଛି। ଚନ୍ଦ୍ର କେତେ ପୁରୁଣା ତାହା ଉପରେ ସର୍ବଦା ବିତର୍କ ଚାଲିଛି। 1970 ଦଶକରେ ଆମେରିକା ଏହାର ମାନବ ମିଶନ ଆପୋଲୋ 17 କୁ ଚନ୍ଦ୍ରକୁ ପଠାଇଥିଲା। ଏହି ମିଶନରେ ଯାଇଥିବା ମହାକାଶଚାରୀମାନେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରୁ ମାଟି ସଂଗ୍ରହ କରିଆଣିଥିଲେ। ଏହି ଧୂଳିରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୂର୍ବ ଚିନ୍ତାଠାରୁ 40 ନିୟୁତ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ନୂତନ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଚନ୍ଦ୍ରର ବୟସ ବିଷୟରେ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କହିଛି। ଏହା ଅନୁଯାୟୀ, ପୂର୍ବରୁ ଦାବି କରାଯାଇଥିବା ତୁଳନାରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ବୟସ ବହୁତ ଅଧିକ ଅଟେ।
4.46 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ଅଟେ ଚନ୍ଦ୍ର।
ଡିସେମ୍ବର 11, 1972 ରେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବା ପରେ ନାସାର ମହାକାଶଚାରୀ ଇଉଜିନ୍ କର୍ନାନ୍ ଏବଂ ହାରିସନ୍ ସ୍ମିଟ୍ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରୁ ପଥର ଏବଂ ଧୂଳି ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ। ସେହି ନମୁନାର ଏକ ନୂତନ ବିଶ୍ଳେଷଣରେ ଜିର୍କନ୍ ସ୍ଫଟିକ୍ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା ଯେ ଚନ୍ଦ୍ରର ବୟସ 4.46 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ପୂର୍ବ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ଏକ ବୃହତ୍ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଧକ୍କା ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଚନ୍ଦ୍ରର ବୟସ 4.425 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଆମର ସୌର ମଣ୍ଡଳ ପ୍ରଣାଳୀର ପ୍ରାରମ୍ଭ ଦିନ ଅଶାନ୍ତିରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। ଏହି ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ପୃଥିବୀ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଆକାର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ପଥର ଖଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତ ମହାକାଶରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇ ଧକ୍କା ହୋଇଥିଲେ। ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ସେହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଚାରି ବିଲିୟନ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଏକ ବସ୍ତୁ ପୃଥିବୀ ସହିତ ଧକ୍କା ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏକ ବୃହତ୍ ପଥର ଖଣ୍ଡ ଚନ୍ଦ୍ର ହୋଇଗଲା। କିନ୍ତୁ ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣାର ପ୍ରକୃତ ତାରିଖ ଜାଣିବା ପାଇଁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ସଂଘର୍ଷ କରିଛନ୍ତି।
ଚନ୍ଦ୍ରର ପୃଷ୍ଠ କିପରି ସୃଷ୍ଟି ହେଲା?
ବିଶ୍ଵାସ କରାଯାଏ ଯେ ଯେତେବେଳେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଆକାରର ବସ୍ତୁ ପୃଥିବୀ ସହିତ ଧକ୍କା ହୁଏ ସେତେବେଳେ ଉତ୍ପନ୍ନ ଶକ୍ତି ଏହି ପଥରକୁ ତରଳାଇ ଦେଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ପୃଷ୍ଠ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା। ନେଗାଓନି ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟିଭ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ସେଣ୍ଟରର ବରିଷ୍ଠ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତଥା ଚିକାଗୋ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଜିଓଫିଜିକାଲ୍ ସାଇନ୍ସ ବିଭାଗର ପ୍ରଫେସର ହେକ୍ କୁହନ୍ତି, “ଯେତେବେଳେ ଭୂପୃଷ୍ଠ ଏହିପରି ତରଳିଥିଲା, ଜିର୍କନ୍ କ୍ରିଷ୍ଟାଲ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇ ପାରିଲା ଏବଂ ଜୀବନ ରହିପାରିଲା ନାହିଁ। ତେଣୁ, ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ଯେକୌଣସି ସ୍ଫଟିକ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଏହି ଚନ୍ଦ୍ର ମ୍ୟାଗମା ମହାସାଗରର ଥଣ୍ଡା ପରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବ।
