ଗତ କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତରେ କୁକୁର କାମୁଡ଼ିବାର ଅଧିକ ମାମଲା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ କୁକୁର କାମୁଡ଼ିବା ପରେ ବେରିଜ ରୋଗ ହେବାର ଘଟଣା ମଧ୍ୟ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ବାସ୍ତବରେ, ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ରେବିଜ ଜୀବାଣୁ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଏହା ଏକ ଜୀବାଣୁ ଯାହା କାମୁଡ଼ିବା ମାତ୍ରେ ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଏ ନାହିଁ। ପଶୁ କାମୁଡ଼ିବାର 3 ଦିନରୁ 3 ମାସ ପରେ ଏହି ଜୀବାଣୁର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ବହୁତ କିଛି ଅଛି ଯାହା ସାଧାରଣ ଲୋକ ଜାଣିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଆସନ୍ତୁ ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଜାଣିବା।
ରେବିଜ କ’ଣ?
ରେବିଜ ଏକ ଗୁରୁତର ରୋଗ ଯାହା ପଶୁମାନଙ୍କଠାରୁ ମଣିଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପିଥାଏ। ଏହି RNA- ଜୀବାଣୁ ରେବିଜ ଲାଇସାଭାଇରସ୍ ସହିତ ଜଡିତ ଯାହା ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଏହି ଭୂତାଣୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରେ, ଯାହା ଶରୀରରେ ପକ୍ଷାଘାତର କାରଣ ହୋଇପାରେ, ମାନସିକ ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଶେଷରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ। ଏହି ଜୀବାଣୁ ପଶୁମାନଙ୍କର ଲାଳରେ ଉପସ୍ଥିତ ଏବଂ ମୁଖ୍ୟତ ପଶୁ କାମୁଡ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପିଥାଏ। ବେଳେବେଳେ ଖୋଲା କ୍ଷତ, ସ୍କ୍ରାଚ୍ ଏବଂ ଟିସୁ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସି ଏହି ସମସ୍ୟା ବଢ଼ିପାରେ।
କେଉଁ ପ୍ରାଣୀ ଦ୍ୱାରା ରେବିଜ ରୋଗ ହୋଇଥାଏ?
କୁକୁର କାମୁଡ଼ିବା ବ୍ୟତୀତ ରେବିଜ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ। ସମସ୍ତ ଉଷ୍ମ ରକ୍ତ ପ୍ରାଣୀ ଏହି ଜୀବାଣୁ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହା ପ୍ରାୟତ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଯଥା ରାକୁନ୍, ମାଙ୍କଡ଼, ବିଲୁଆ ଏବଂ ବାଦୁଡି ଭଳି ପଶୁଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଏ। ବେଳେବେଳେ ଏହା ବିଲେଇ କାମୁଡ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ବିସ୍ତାର ହୁଏ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ମୂଷା, ଗୁଣ୍ଡୁଚିମୁଷା, ଚିପମୁଙ୍କ, ଗିନି ଘୁଷୁରୀ, ହାମଷ୍ଟର କିମ୍ବା ଠେକୁଆ କାମୁଡ଼ା ମଧ୍ୟ ଏହି ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ।
ପଶୁଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ରେବିଜ ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ –
ଯଦି କୌଣସି ପ୍ରାଣୀର ଆଚରଣରେ ଏପରି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟେ, ତେବେ ବୁଝନ୍ତୁ ଯେ ଏହା ରେବିଜ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ତାଠାରୁ ଦୂରତା ରଖନ୍ତୁ।
- ପଶୁ ପାଗଳ ହେବା ଏବଂ ଅଜବ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ କରେ।
- ହଠାତ୍ ଲୋକଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କିମ୍ବା କାମୁଡ଼ିବା।
- ମରିବା ପାଇଁ ଏକ ନିଛାଟିଆ ସ୍ଥାନ ଖୋଜିବା।
ମଣିଷଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ରେବିଜ ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ –
ମଣିଷରେ ରେବିଜର ଅନେକ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ। ଯେପରିକି :
- ଜ୍ୱର
- ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା
- ନର୍ଭସ କିମ୍ବା ଚିନ୍ତିତ ଏବଂ ବ୍ୟାକୁଳ ଅନୁଭବ କରିବା
- ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ ରହିବା
- ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଜଳର ଭୟ, ପାଗଳାମି ଏବଂ ଅନିଦ୍ରା ର ଲକ୍ଷଣ ରେବିଜ ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ହୋଇପାରେ।